Het Schone Kleren Campagne-netwerk (SKC/CCC) waarschuwt dat de Europese Commissie met de publicatie van haar Omnibus voorstel voor de vereenvoudiging van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) afwijkt van haar eerdere verplichtingen om eerlijke en duurzame waardeketens te ondersteunen.

In juni 2024 werd de CSDDD goedgekeurd, die grote bedrijven die actief zijn in de EU verplicht om due diligence uit te voeren op het gebied van mensenrechten en milieu. De wet verplicht bedrijven om hun waardeketens te controleren op schendingen van rechten en om schade aan werknemers, gemeenschappen en het milieu te verhelpen. Echter, eind vorig jaar besloot de voorzitter van de Commissie om de CSDDD-tekst opnieuw te openen onder het mom van een ‘vereenvoudigingsinspanning’. Nog voordat de wet in werking treedt en terwijl in Nederland het implementatieproces al ver gevorderd is, wordt deze onvergelijkbare koerswijziging voorgesteld. Het proces om tot deze wijziging te komen is verre van democratisch en nog niet eerder vertoond.

Muriel Treibich, Lobby- en Beleidscoördinator van de Clean Clothes Campaign in Brussel, reageerde: ‘De vandaag gepresenteerde tekst weerlegt eerdere uitspraken van de Commissie die ons moesten geruststellen dat vereenvoudiging geen deregulering is. Het is duidelijk dat de nieuwe trend in Europa zich aanpast aan de wensen van grote bedrijven, zelfs ten koste van het terugdraaien van de eigen wetgeving van de Unie.’

Het is duidelijk dat de nieuwe trend in Europa zich aanpast aan de wensen van grote bedrijven, zelfs ten koste van het terugdraaien van de eigen wetgeving van de Unie.

De voorgestelde wijzigingen verminderen het aantal bedrijven dat onder de wet valt, herdefiniëren de reikwijdte van de waardeketen, waarbij bedrijven alleen hun directe leveranciers hoeven te controleren, en verzwakken de juridische en administratieve handhavingsprocedures.

Arbeids- en mensenrechten moeten boven winst staan

Kalpona Akter, oprichter van het Bangladesh Center for Workers Solidarity en lid van de Clean Clothes Campaign, verklaarde: “Mensenrechten- en milieu due diligence is nutteloos voor arbeiders als het tandeloos is. De arbeiders die kleding maken voor Europese merken rekenden erop dat de EU hen zou helpen om misbruik door modebedrijven, waar ze dagelijks mee te maken hebben, aan te pakken. Door de handhavingsprocedures weg te halen uit de richtlijn, zegt de EU tegen grote bedrijven dat het schenden van de rechten van werknemers een acceptabel bedrijfsmodel is.”

Het Omnibusvoorstel zal nu worden besproken door het Europees Parlement en de EU-lidstaten, die het eens moeten worden over hun eigen versie van de wet. Marjella Bronkhorst, Lobby & Advocacy Officer Schone Kleren Campagne, voegt toe: ‘Het proces dat heeft geleid tot dit Omnibusvoorstel heeft een karikatuur gemaakt van de wetgeving in de EU en van het democratische principe. We roepen de leden van het Europees Parlement en de lidstaten op om arbeids- en mensenrechten boven winst te stellen, en de tekst van het voorstel in lijn te brengen met wat oorspronkelijk was overeengekomen.’