Vandaag, op 11 september 2025, is het 13 jaar geleden dat de dodelijke brand in de Ali Enterprises kledingfabriek in Pakistan plaatsvond. Meer dan 250 werknemers kwamen om het leven in een fabriek die slechts enkele weken eerder door sociale auditors als veilig was gecertificeerd. Op deze dag herdenken we de tragedie van hun dood en het leed van hun families. Daarnaast blijven we strijden voor veiligere fabrieken in Pakistan en de rest van de wereld, en voor fatsoenlijke arbeidsomstandigheden voor kledingarbeiders wereldwijd.
De brand bij Ali Enterprises toonde aan hoe weinig waarde de mondiale kledingindustrie hecht aan het leven van arbeiders. Daarnaast laat het zien welke dodelijke gevolgen het kan hebben om te vertrouwen in een sociale audit-industrie die de belangen van merken en leveranciers dient. Het kostte vijf jaar campagnevoeren voordat de families een schadevergoeding kregen in de vorm van een levenslang pensioen ter compensatie van hun inkomensverlies. Het duurde meer dan tien jaar om de beproefde bindende veiligheidsovereenkomst, het Internationaal Akkoord voor Gezondheid en Veiligheid in de Textiel- en Kledingindustrie, ook in Pakistan te krijgen. En ondanks meer dan tien jaar kritiek domineert de sociale audit-industrie nog steeds het supply chain management van de meeste merken.
Winst boven veiligheid werknemers
‘Dertien jaar na de ramp in de Baldia-fabriek bewijst het ontbreken van veilige arbeidsomstandigheden – met name in textiel- en kledingfabrieken – dat merken en hun lokale leveranciers winst belangrijker vinden dan het leven van werknemers’, aldus Nasir Mansoor, secretaris-generaal van de National Trade Union Federation in Pakistan (NTUF). ’Slechts twee dagen voor de gedenkdag van de ramp brak er brand uit in twee fabrieken in Karachi, de grootste industriestad van het land, waardoor de gebouwen instortten. Gelukkig waren er op dat moment geen werknemers aanwezig. Dergelijke incidenten vragen om concrete maatregelen om werkplekken echt veilig te maken. Toch gaan regeringen juist de tegenovergestelde richting in, met als teleurstellend voorbeeld de recente wijzigingen in de wetgeving inzake due diligence in Duitsland.’
Het Internationaal Akkoord, dat in 2023 in Pakistan van kracht werd, erkent de gevaren van de Pakistaanse kleding- en textielindustrie en heeft al honderden fabrieken geïnspecteerd en saneringsmaatregelen opgelegd. Aangezien het landenprogramma dit jaar opnieuw moet worden onderhandeld, is het belangrijk dat de gevaren van de klimaatcrisis, die de gezondheid en het leven van werknemers bedreigt door hittestress en overstromingen, in het nieuwe programma worden erkend en actief worden geïnspecteerd. Pakistan wordt geconfronteerd met gevaarlijke hittegolven en overstromingen als gevolg van de klimaatcrisis en de werknemers worden hierdoor het zwaarst getroffen. Bovendien is het van het grootste belang dat alle betrokken textielfabrieken onverwijld worden geregistreerd en geïnspecteerd.
‘Het is absoluut noodzakelijk om mechanismen zoals het Pakistan Accord te versterken om de veiligheid op de werkplek te waarborgen en de weg vrij te maken voor wetgeving op zowel nationaal als internationaal niveau’, aldus Mansoor (NTUF).
Sociale audits van merken niet voldoende
Het is onbegrijpelijk dat er, zoveel jaar na deze dodelijke brand en de Rana Plaza-ramp in Bangladesh in 2013, nog steeds merken zijn die beweren dat hun eigen op sociale audits gebaseerde processen voldoende zijn om de veiligheid van werknemers te waarborgen. Dit soort rampen tonen op een extreem pijnlijke manier aan wat de gevolgen van nalatigheid op het gebied van veiligheid in toeleveringsketens kunnen zijn. Het is dan ook onvoorstelbaar dat er nog steeds merken zijn die de veiligheid van kledingarbeiders onder hun winst plaatsen. Merken die kleding of textiel produceren in Pakistan en het Internationaal Akkoord niet hebben ondertekend, zijn onder meer Kontoor Brands (Lee, Wrangler), IKEA, Decathlon en Amazon. We roepen hen op om het akkoord voor zowel Pakistan als Bangladesh onmiddellijk te ondertekenen.
‘Dertien jaar na de brand bij Ali Enterprises zien we nog steeds merken die weigeren verantwoordelijkheid te nemen voor het leven en de veiligheid van werknemers. Dit is onaanvaardbaar. Werknemers verdienen veilige werkplekken, waardige omstandigheden en gerechtigheid. We roepen alle merken die in Pakistan inkopen op om het Internationaal Akkoord onmiddellijk te ondertekenen en de veiligheid van werknemers boven winst te stellen’, aldus Khalid Mahmood, directeur van de Labour Education Foundation.
Dertien jaar later is 11 september nog steeds een pijnlijke dag die we niet onopgemerkt willen laten voorbijgaan. Het is een dag waarop we onze solidariteit met de kleding- en textielarbeiders in Pakistan opnieuw bevestigen en ons engagement herbevestigen om merken verantwoordelijk te houden voor de arbeidsomstandigheden in hun toeleveringsketen, ter nagedachtenis aan degenen die zijn omgekomen door hun nalatigheid.
Help mee
Roep merken op om hun verantwoordelijkheid te nemen en het Internationaal Akkoord te ondertekenen.