Hoe gaan kledingmerken in Nederland om met de gevolgen van de coronacrisis?
In reactie op de plotselinge daling van de vraag naar kleding hebben sommige kledingmerken en retailers besloten om orders die al in productie zijn of zelfs klaar zijn voor verzending te annuleren, voor onbepaalde tijd uit te stellen of achteraf kortingen te eisen. Dit heeft er in veel gevallen toe geleid dat leveranciers in kledingproducerende landen arbeiders hebben moeten ontslaan, vaak zonder vergoeding waardoor arbeiders zonder sociaal vangnet en met gebrek aan geld voor basisbehoeften op straat zijn komen te staan.
Wat SKC betreft is het betalen voor bestellingen volgens de gemaakte afspraken het absolute minimum. Door bestaande afspraken na te komen wordt het risico op fabriekssluitingen en massaal banenverlies beperkt en kunnen leveranciers en kledingarbeiders overleven in deze moeilijke tijd.
Brieven naar Nederlandse merken
Om zicht te krijgen op de manier waarop kledingbedrijven en ketens deze crisis aanpakken, is transparantie cruciaal. Het wereldwijde netwerk van de Schone Kleren Campagne heeft kledingmerken gevraagd om aan te geven of zij orders hebben geannuleerd, uitgesteld of kortingen hebben bedongen bij kledingfabrikanten. Ook kleinere kledingmerken en ketens hebben wat ons betreft een verantwoordelijkheid om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten en om te bouwen aan een toekomst waarin kledingarbeiders een leefbaar loon ontvangen en sociale bescherming hebben.
Een eerste inventarisatie van de reacties laat zien dat de kledingmerken betalen voor de orders die reeds zijn verzonden, maar sommige orders die al in productie zijn of nog moeten worden geproduceerd hebben geannuleerd, of uitstel hebben bedongen. De komende tijd gaan we kledingmerken verder bevragen over de acties die zij ondernemen om ervoor te zorgen dat kledingarbeiders betaald krijgen waar zij recht op hebben: hun wettelijk verplichte minimum loon of hun reguliere loon en bijbehorende uitkeringen, afhankelijk wat het hoogste is. Wij roepen kledingmerken daarnaast op om bij te dragen aan een garantiefonds waardoor er meer sociale zekerheid ontstaat voor kledingarbeiders. Een dergelijk fonds kan worden bekostigd door een premie op de prijs van toekomstige orders.
Kamervragen GroenLinks over de afwenteling van kosten van de coronacrisis op kledingfabrieken in Azië
Op 22 april heeft GroenLinks schriftelijke Kamervragen gesteld aan minister Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) over Nederlandse kledingmerken die geplaatste orders intrekken en de gevolgen hiervan op kledingarbeiders in de internationale toeleveringsketens.
In antwoord op de vraag van GroenLinks of er, naast C&A, ook andere kledingmerken zijn die orders hebben geannuleerd, gaf de minister aan dat deze praktijk wijd verspreid is, ook bij bedrijven die partij zijn bij het IMVO-convenant voor kleding en textiel. De minister stelde dat het risico dat het intrekken en annuleren van orders leidt tot het ontslag van fabriekspersoneel aanzienlijk is en de impact van ontslag van kledingarbeiders groot kan zijn: het is mogelijk dat alleen al in Bangladesh miljoenen mensen hun baan verliezen en dat treft ook de families die zij onderhouden. SKC ontvangt inmiddels veel signalen over arbeiders die de afgelopen maanden zonder betaling van hun loon op straat zijn gezet.
Volgens minister Kaag worden de meeste arbeiders geconfronteerd met een dubbele bedreiging, zowel voor hun inkomen als voor hun gezondheid. Fabrieken worden geconfronteerd met gedwongen sluitingen door overheden, en met gedrag van inkopende merken die zelf onder druk staan vanwege de weggevallen consumentenvraag. In veel landen ontbreken sociale vangnetten. En als er wel sociale zekerheidsrechten bestaan, ontbreken vaak de middelen om die rechten te waarborgen.
De minister verwacht van in Nederland gevestigde modebedrijven dat zij de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGP’s) en de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen (OESO-richtlijnen) naleven. Bedrijven kunnen zich volgens haar verantwoordelijk opstellen door zich te houden aan betalingsafspraken, bestellingen die al onderweg naar levering zijn niet te annuleren, in gesprek te blijven met toeleveranciers over wat zij nodig hebben en desnoods te kijken of bestellingen doorgeschoven kunnen worden. Ook zijn er bedrijven die verder gaan. Zo zijn er van bedrijven die een fonds voor arbeiders aan het einde van de keten opzetten zodat hun salaris doorbetaald wordt ondanks het wegvallen van orders en/of quarantaine maatregelen. Verder roept de minister de in Nederland gevestigde modebedrijven op in hun consumenteninformatie over COVID-19 ook de aanpak van het bedrijf ten aanzien van hun verantwoordelijkheid in de keten te vermelden. Voor de lange termijn wil de minister inzetten op leefbaar loon en sociale zekerheid in gehele ketens.
Publiek overzicht
Uiteindelijk worden alle reacties van de merken verwerkt in een publieke ‘brand tracker’, zodat het voor iedereen duidelijk is hoe merken omgaan met deze crisis. Volg onze website om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen.